Ondersteuning van de autonomie van leerlingen als kernwaarde voor het stimuleren van creativiteit op de basisschool (2/3)

In een complexe dynamische systeemvisie op creativiteit zijn leerprocessen van individuele leerlingen met elkaar verweven en komen tot uiting in de leerkracht-leerling interactie in de klas. Autonomieondersteuning door de leerkracht is te zien als een kernwaarde voor het stimuleren van creativiteit in de interactie in de klas.

Dit interventieonderzoek vond plaats in de context van de muziekles op de basisschool. Leerkrachten ontvingen videofeedback-coaching voor de bevordering van autonomieondersteuning in de muziek-pedagogische interactie met als doel het stimuleren van muzikale creativiteit. Ondersteuning van de creatieve autonomie van leerlingen is van belang voor de motivatie en leerprestaties van leerlingen. Dit geldt ook voor de ontwikkeling van (muzikale) creativiteit.

Interactie in de klas bestaat uit talrijke leerkracht- en leerlinguitingen, die de bouwstenen vormen van leer- en onderwijsprocessen. In het onderzoek zijn State Space Grids (SSG's) gebruikt voor het visualiseren en analyseren van leerkracht-leerling interactie op basis van videodata van veertig muzieklessen van vijf middenbouwklassen. In SSG-analyse worden leerkracht- en leerlinguitingen niet als aparte uitingen maar in samenhang geanalyseerd om zo interactiepatronen en veranderingen daarin in beeld te brengen.

De resultaten laten zien hoe leerkracht-leerling interacties zich gedurende de interventie hebben verplaatst naar meer optimale regio’s voor vier van de vijf klassen.